Denizli’den Dünya Bilimine Büyük Keşif: Çameli Pelemiri Artık Literatürde
gazeteadil.com.tr olarak, Türkiye’nin eşsiz biyoçeşitliliğine ışık tutan önemli bir keşfi duyurmaktan gurur duyuyoruz. Denizli’nin yemyeşil ilçesi Çameli’de emekli bir fen bilgisi öğretmeninin doğa yürüyüşü sırasında fark ettiği sıradan bir bitki, yapılan detaylı bilimsel incelemeler sonucunda literatüre yeni bir tür olarak kazandırıldı. Artık Çameli pelemiri adıyla anılacak olan bu özel bitki, Türkiye florasının ne kadar zengin olduğunun bir kanıtı niteliğinde.
Keşif Süreci Nasıl Başladı?
Her şey, doğa tutkunu emekli öğretmen Rıfat Özdemir’in Çameli’nin doğal güzelliklerini keşfederken dikkatini çeken farklı bir bitkiyle başladı. Özdemir’in gözlemleri, Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibinin dikkatini çekti. Yapılan titiz morfolojik ve moleküler incelemeler sonucunda, bu bitkinin daha önce tanımlanmamış yeni bir tür olduğu anlaşıldı.
Bilim Dünyasına ‘Cephalaria cameliensis’ Olarak Tanıtıldı
Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibinin yürüttüğü kapsamlı çalışmalar, bitkinin bilimsel adının Cephalaria cameliensis olarak belirlenmesini sağladı. Türkçe’de ise halk arasında bilinen adıyla uyumlu olarak Çameli pelemiri ismi verildi. Bu keşif, Türkiye’de biyoçeşitlilik envanter çalışmalarının ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Yaklaşık iki yıl süren arazi ve laboratuvar çalışmaları sonunda, bu yeni tür uluslararası saygın bilimsel dergilerden Phytotaxa’da yayımlanarak dünya literatüründeki yerini aldı.
‘Çameli Pelemiri’nin Özellikleri ve Tehditler
Prof. Dr. Yıldırım, Çameli pelemiri‘nin yalnızca Denizli-Çameli ve Muğla-Fethiye arasındaki dar bir coğrafyada, 1350-1850 metre yüksekliklerde yayılış gösterdiğini belirtti. Bitkinin yaprak yapısı ve çiçek özellikleri bakımından yakın akrabalarından belirgin şekilde ayrıldığını vurgulayan Yıldırım, moleküler analizlerin de bu ayrımı net bir şekilde ortaya koyduğunu ifade etti. Ancak, türün yaşam alanının sınırlı olması ve bölgedeki yoğun otlatma baskısı nedeniyle, Çameli pelemiri‘nin IUCN kriterlerine göre ‘Tehlikede (EN)’ kategorisinde değerlendirilmesi gerektiği önerildi.
Türkiye, Cephalaria Cinsi İçin Önemli Bir Merkez
Prof. Dr. Yıldırım, Cephalaria cinsinin dünya genelinde yaklaşık 100 türle temsil edildiğini ve Türkiye’nin bu cins için önemli bir çeşitlenme merkezi olduğunu belirtti. Son keşiflerle birlikte Türkiye’deki Cephalaria türü sayısının 49’a ulaştığını ve bunların 25’inin endemik olduğunu söyledi. Bu durumun, Anadolu’nun bitki çeşitliliği açısından küresel önemini bir kez daha kanıtladığını vurguladı.
Keşif sürecinde desteklerini esirgemeyen Çameli Belediyesi ve Belediye Başkanı Cengiz Arslan’a teşekkür eden Prof. Dr. Yıldırım, bu tür keşiflerin Anadolu’nun henüz gün yüzüne çıkmamış zenginliklerini ortaya koyduğunu sözlerine ekledi. gazeteadil.com.tr olarak, bu tür bilimsel gelişmeleri yakından takip etmeye ve sizlere aktarmaya devam edeceğiz.
